DE WET DBA
Zie jij ook door de bomen het bos niet meer?
Wat is de wet DBA?​
De wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties gaat over hoe bedrijven samenwerken met ZZP'ers. De wet is ontstaan omdat veel ZZP'ers schijnzelfstandigen zijn. Vanaf 2025 gaat de Belastingdienst handhaven en naheffingen opleggen voor opdrachtgevers en ZZP'ers als zij niet op de juiste manier samenwerken.
Vanwege de Wet DBA is er veel onrust ontstaan onder ZZP'ers en hun opdrachtgevers, er hoeft echter zeker niet voor iedere ZZP'er een probleem te zijn. Als de volgende stappen worden doorlopen kan je jezelf zo goed mogelijk indekken tegen het aanmerken als schijnzelfstandige:
​
-
Er moet een dossier worden aangemaakt waaruit blijkt dat goed is uitgezocht of de ingehuurde ZZP'er wel of geen schijnzelfstandige is;
-
Dit kan je doen door de 10 criteria van de Belastingdienst na te lopen waarbij je bij elk punt uitlegt waarom je vindt dat het wel of niet van toepassing is;
-
Als er bijvoorbeeld 7 punten duiden op een dienstverband en 3 op ZZP'er wordt het lastig om dit te verklaren aan de belastingdienst;
-
Wanneer er bijvoorbeeld sprake is van een situatie met 5 punten die duiden op ZZP en 5 op een dienstverband dan is het discutabel, als je dan een goed dossier hebt is de kans groot dat het alsnog wordt geaccepteerd;
-
Via bijgaande link kan je de 10 criteria doorlopen: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/aanpak-schijnconstructies/maatregelen-tegen-schijnconstructies
​
Zorg voor de juiste contractvorm en voorkom schijnzelfstandigheid. (Schijnzelfstandigheid betekent kort gezegd dat iemand werkt als ZZP'er maar dat eigenlijk niet is. Ze krijgen niet dezelfde rechten als werknemers terwijl ze wel als werknemer behandeld worden.)
​
​
DE 10 CRITERIA
met toelichting
-
Werkzaamheden en werktijden: Kan de opdrachtgever bepalen hoe het werk wordt verricht of wat de werktijden zijn?
Bij het bepalen of er sprake is van een arbeidsrelatie is de gezagsverhouding van belang. Daarom is het belangrijk om vast te stellen of iemand vanwege de gezagsverhouding op een bepaalde manier moet werken en op een bepaalde tijd ergens moet zijn, of vanwege het feit dat er met meerdere mensen tegelijk moet worden samengewerkt.
-
De duur van de werkzaamheden: Het werk wordt gedurende langere tijd verricht (als het werk voor meer dan 3 maanden en 20 uur per maand bij dezelfde opdrachtgever wordt gedaan, kan dat betekenen dat het als loondienst wordt gezien).
Door bijvoorbeeld per project in te huren kan je dit voorkomen. Dan is een goede projectadministratie van belang en moet de ZZP'er per project factureren.
Dus niet per week of per maand en dan alleen het aantal gewerkte uren benoemen. Op die manier kan het antwoord op deze vraag met nee worden beantwoord.
-
Wie verricht welke werkzaamheden: De werkende voert werkzaamheden uit die ook door werknemers worden verricht bij die organisatie.
Als er geen werknemers in dienst zijn is hierop het antwoord logischerwijs nee. Als er wel werknemers in dienst zijn moet goed worden bekeken of de ZZP'ers dezelfde werkzaamheden uitvoeren.
-
Welke werkzaamheden worden verricht? : De werkende verricht taken die structureel onderdeel zijn van de organisatie (zoals bouwen bij een bouwbedrijf of lesgeven op een school)
Dit is per bedrijf weer anders, deze vraag zal meestal met ja worden beantwoord.
-
Het werk persoonlijk verrichten: De werkende verricht het werk persoonlijk. De werkende mag zich alleen met toestemming van de werkgevende laten vervangen.
Dit moet per persoon bekeken worden. Als de ZZP'er zelf ook andere ZZP'ers inhuurt kan het best zo zijn dat hij een klus door iemand anders laat doen.
Dit moet goed worden uitgezocht en vastgelegd.
-
Beloning: De vergoeding/het salaris voor het werk wordt van tevoren per uur (of per maand) afgesproken en op een vast moment overgemaakt.
Als een ingehuurde ZZP'er verschillende facturen maakt voor verschillende projecten en als deze facturen niet altijd op hetzelfde moment worden gemaakt en betaald is het antwoord hierop nee.
Belangrijk is om vast te leggen dat de ZZP'er niet doorbetaald krijgt bij ziekte of vakantie en dat er geen sprake is van vakantiegeld of pensioenopbouw.
-
Hoogte vergoeding: De vergoedingen zijn vergelijkbaar met het salaris dat aan werknemers wordt betaald voor gelijksoortig werk.
Het antwoord zal meestal nee zijn, omdat een ZZP'er doorgaans een hoger tarief betaald krijgt dan een werknemer in een vergelijkbare functie.
Het beste is om de ingehuurde ZZP'ers minimaal € 33 excl. BTW (wanneer van toepassing) per uur te geven.
Op die manier zit je goed voor wat betreft de nieuwe Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden.
-
Commercieel risico: De werkende loopt weinig commercieel risico bij het uitvoeren van het werk. Bijvoorbeeld omdat de werkgever/opdrachtgever de kosten draagt als het werk niet goed wordt uitgevoerd.
(Commercieel risico betekent dat de werkende door het werk misschien kosten moet maken die niet voorzien zijn)
Dit kan je duidelijk maken door hier afspraken over vast te leggen. Als de ingehuurde ZZP'er zelf kosten moet maken als hij bijvoorbeeld iets kapot maakt bij een klant of iets verkeerd heeft gedaan waardoor hij het kosteloos moet oplossen is het zijn/haar eigen risico.
Als de ZZP'er een zakelijke aansprakelijkheidsverzekering heeft/afsluit wordt ook al duidelijk dat er sprake is van commercieel risico voor hem/haar.
-
Aantal opdrachten en opdrachtgevers: De werkende heeft steeds verschillende opdrachten en opdrachtgevers.
Als de ZZP'er steeds een nieuwe opdrachtbevestiging krijgt voor verschillende projecten kan dit ja en nee zijn.
Als de ZZP'er meerdere opdrachtgevers heeft en niet constant voor 1 opdrachtgever werkt is dit gewoon een ja.
-
De werkende heeft een inspanningsverplichting. Dit betekent dat hij/zij niet rechtstreeks wordt afgerekend op een bereikt resultaat, maar dat verwacht wordt dat de werkende zo goed mogelijk functioneert.
Deze moet worden beantwoord met nee, want een ZZP'er is natuurlijk wel verantwoordelijk voor het bereikte resultaat en alleen je best doen is niet goed genoeg.
Verschillen tussen inspannings- en resultaatsverplichting:​
​
-
De inspanningsverplichting is de verplichting waarbij de ene partij de andere partij toezegt om te proberen een bepaald resultaat te halen. Er wordt dus enkel een garantie gegeven dat de partij zich inspant.
-
De resultaatsverplichting is de verplichting waarbij de ene partij de andere partij toezegt om een bepaald resultaat te halen. Het is dus in feite een garantie die wordt gegeven.
-
Hoe de afspraak precies moet worden geïnterpreteerd, is bepalend voor de vraag wat de juridische opties zijn als het beoogde resultaat niet wordt behaald. Is er sprake van een resultaatsverplichting, dan leidt het niet halen van het beoogde resultaat al tot wanprestatie. Daarmee staat ook de weg voor schadevergoeding open. Daarentegen: in het geval van een inspanningsverplichting betekent het enkele niet halen van het doel nog niet dat er een wanprestatie is. In dat geval moet dus worden aangetoond dat de andere partij zich niet voldoende heeft ingespannen om het beoogde resultaat te realiseren. Dit is niet alleen moeilijker te bewijzen, maar werpt ook de vraag op wanneer de andere partij zich dan voldoende heeft ingespannen.
Om voor zowel de opdrachtgever als voor de ingehuurde ZZP'er een veilige situatie te creëren is het dus van belang om:
​
-
Een dossier aan te leggen per ingehuurde ZZP'er;
-
Een overeenkomst per opdracht op te stellen met daarin de gemaakte afspraken, rekening houdend met bovenstaande punten.
​